به گزارش گروه بینالملل «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ در حالی که دستگاه دیپلماسی ایران به شدت در حال فعالیت در مناطقه خاورمیانه وبه ویژه در میان کشورهای عربی است تا مانع از ایجاد درگیری در مناطقه واستقرار صلح در این جغرافیای پرالتهاب شد، اتحادیه اروپا در اقدامی عجیب در بیانیه ای با خواسته های کشور امارات همراهی کرده وضمن اتهام اشغالگری به ایران، خواست که جزایر سه گانه خلیج فارس از سوی ایران تخلیه شود. موضوعی که با واکنش ایران روبه روشده و به جز مسئوالن کشور، بخش زیادی از افکارعمومی ایرانیان به ویژه در فضای مجازی به این اقدام اتخادیه اروپا واکنش منفی نشان دادند.
پیش تر اتحادیه اروپا و اعضای آن، از حاکمیت امارات بر جزایر سه گانه حمایت نمی کردند بلکه موضوع حاکمیت بر این سه جزیره را محل اختلاف میان ایران و امارات می دانستند و از آنچه تلاشهای امارات برای حل مسالمت آمیز این اختلاف از طریق مذاکرات دوجانبه یا دادگاه بینالمللی یا داوری بینالمللی میخواندند حمایت می کردند.
این بار اما برای نخستین بار، اتحادیه اروپا و اعضای آن با تغییر موضع قبلی، وارد قضاوت شدند و حاکمیت بر این جزایر را نه تنها متعلق به امارات دانستند بلکه ایران را هم با کلمه اشغال گر جزایر توصیف کرده اند که یک تغییر یا تشدید موضع آشکار به حساب می آید.
روابط اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس بر اساس توافقنامه همکاری امضا شده در سال ۱۹۸۹ است که گفتگو های منظمی را در مورد همکاری بین اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس در زمینه روابط اقتصادی، تغییرات آب و هوا، انرژی، محیط زیست و تحقیقات ایجاد می کند به نوشته تابناک توافقنامه همکاری همچنین شورای مشترک اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس را در سطح وزیران خارجه ایجاد کرد که به طور منظم تشکیل جلسه می دهد.
در خلال شورای مشترکی که در فوریه ۲۰۲۲ در بروکسل برگزار شد، وزرای خارجه اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس برنامه همکاری مشترک برای ۲۰۲۷-۲۰۲۲ را تأیید کردند که در اکتبر ۲۰۲۳ به روز شد. در ماه مه ،۲۰۲۲ کمیسیون اروپا و نماینده عالی بیانیه مشترکی درباره مشارکت استراتژیک با خلیج فارس صادر کردند که در ژوئن ۲۰۲۲ توسط شورا تایید شد. این ارتباط نقشه راه عملیاتی برای اتحادیه اروپا برای توسعه روابط نزدیکتر با کشور های عضو شورای همکاری خلیج فارس را فراهم کرد. اتحادیه اروپا دومین شریک تجاری بزرگ کشور های شورای همکاری خلیج فارس است. در سال ،۲۰۲۳ واردات سوخت های معدنی بیش از ۷۵ درصد از واردات اتحادیه اروپا از کشور های شورای همکاری خلیج فارس را تشکیل می داد. از سال ،۲۰۲۰ واردات سوخت بیش از سه برابر شده است - به دلیل تغییر شدید منابع عرضه اتحادیه اروپا، ناشی از جنگ اوکراین.
در نشست کنونی برای اولین بار ولیعهد سعودی در نشست اتحادیه اروپا در بروکسل شرکت کرد و به سران ۲۷ کشور اتحادیه اروپا و رهبران شش عضو شورای همکاری خلیج فارس پیوست که نشان از تمعیق روابط شورا و اتحادیه اروپا ارزیابی می شود.در پایان این نشست و در بیانیه مشترک ادعا هایی علیه جزایر سه گانه ایرانی تنب بزرگ، تنب کوچک و بوموسی مطرح شد. در بیانیه مشترک نشست پایانی کشور های عضو شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا ادعا شده است: ما از ایران می خواهیم به اشغال جزایر سه گانه امارات متحده عربی، تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی که نقض حاکمیت امارات متحده عربی و اصول منشور سازمان ملل متحد است پایان دهد.
موضع آمریکا، روسیه وچین آمریکا
روسیه و چین البته تاکنون تنها این سه جزیره را محل اختلاف میان ایران و امارات دانسته اند و اعلام کردهاند که از تلاشهای امارات برای حل این مسئله از راههای مسالمت آمیز شامل گفتوگوی دوجانبه یا ارجاع به دادگاه بینالمللی داوری بینالمللی حمایت کرده اند.
به بیان دیگر این سه کشور- علیرغم نزدیکی سیاسی روسیه و چین با جمهوری اسلامی- نیز حاکمیت ایران یا امارات بر سه جزیره را تایید نکردهاند بلکه حاکمیت بر سه جزیره را محل اختلاف دانسته اند. بدین ترتیب و حالا در میان ۵ عضو دائم و دارای حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل متحد، یک عضو فرانسه حاکمیت امارات بر سه جزیره را تایید می کند و ۴ عضو بقیه انگلیس، امریکا، چین و روسیه وجود اختلاف میان ایران و امارات بر سر جزایر را تایید می کنند و خواهان حل مسأله از طریق گفتوگو یا داوری بین المللی اند.
قبل از این ،ادعای حاکمیت امارات بر سه جزیره و توصیف ایران با عنوان اشغالگر جزایر سه گانه تنها در بیانیه های شورای همکاری خلیج فارس باعضویت 6 کشور جنوب خلیج فارس و اتحادیه عرب با عضویت ۲۲ کشور دیده می شد نه نشست های فرامنطقه ای.
اتهام اشغالگری به ایران تفرقه افکنی است در همین ارتباط سید عباس عراقچی در شبکه ایکس نوشت: دوران سیاست خبیثانه تفرقه بینداز و حکومت کن اروپایی ها در منطقه ما مدت های مدیدی است که به سر رسیده است. بخش ایران در بیانیه مشترک اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس پیام های زیادی در خود دارد. از نظر ما روشن است که مسیر همکاری با احترام که از سوی ما در ملاقات های ِ مختلف از جمله در نیویورک به آنها پیشنهاد شد اکنون با تمایل اروپا برای تقابل پاسخ داده شده است از طریق تحریم پرواز های مسافری و ایراد اتهام عبث اشغالگری به ایران!
باج جدید اروپا به اسرائیل
در همین ارتباط اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه نیز تکرار ادعاهای بی اساس در مورد جزایر سه گانه ایرانی در بیانیه پایانی نشست مشترک سران اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس را به شدت تقبیح کرد و آن را نشانه روشنی از عدم پایبندی کشورهای عضو اتحادیه به اصول و اهداف منشور ملل متحد خصوصا اصل احترام به حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی دولت ها دانست.
به گزارش ایرنا از، بقایی تاکید کرد: جزایر سه گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک بخش لاینفک ایران زمین بوده و خواهد بود و استفاده از مفاهیم و گزاره های انحرافی یا تکرار ادعاهای نادرست و گمراه کننده در مورد این بخش مهم از سرزمین ایران هیج تغییری در واقعیت امر ایجاد نمی کند.
جمهوری اسلامی ایران جزایر یادشده را جزء جداناشدنی از سرزمین ایران دانسته و ضمن احترام به اصول منشور ملل متحد و رعایت اصل حسن همجواری، حاکمیت ملی و صلاحیت های حاکمیتی خود را در قبال جزایر ایرانی مورد نظر اعمال می کند. وی با ابراز تاسف از اینکه برخی کشورهای منطقه نیز به جای تمرکز بر فوری ترین مساله کنونی جهان اسلام، منطقه و جهان یعنی استمرار نسل کشی مردم مظلوم فلسطین و تجاوز رژیم صهیونیستی به لبنان، به طرح ادعای نادرست ارضی علیه یک کشور همسایه میپردازند، اظهار کرد: انتظار می رفت کشورهای منطقه از فرصت نشست مشترک با سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا - که بعضی از آنها جزء تامین کنندگان اصلی تسلیحات و نیز حمایت سیاسی برای رژیم آپارتاید اسرائیل هستند - برای پاسخگو کردن آنها و توقف نسل کشی و تجاوزهای اسرائیل استفاده کرده و حامیان رژیم اشغالگر را ترغیب به خودداری از همدستی با این رژیم کنند.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین با اشاره به اهمیت توانمندی دفاعی جمهوری اسلامی ایران به عنوان لازمه اعمال حق ذاتی دفاع مشروع و بازدارندگی در برابر تهدیدها و مطامع طرف های یاغی و جنگ طلب و نیز به عنوان ظرفیتی برای حراست از امنیت و ثبات در منطقه، تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره با رویکردی مسئولانه و با پایبندی به اصول و قواعد حقوق بین الملل و منشور ملل متحد، از توانمندی نظامی خود جز برای دفاع مشروع استفاده نکرده است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی تغییر لحن کشورهای اروپایی در خصوص جزایر سه گانه ایرانی را هم ناشی از سیاست انفعال و باج دهی آنها در مقابل رژیم صهیونیستی دانست و به اتحادیه اروپا توصیه کرد از افتادن در ورطه عادات قدیمی از جمله عادت به مداخلات تفرقه انگیز در منطقه غرب آسیا بپرهیزد و اجازه دهد کشورهای منطقه خود هرگونه سوء تفاهم یا نگرانی در مورد هر موضوعی را به صورت مستقیم و در فضایی مثبت از طریق گفت وگوی محترمانه حل و فصل کنند.
مسیر غلط و خطرناک اروپا
دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل در واکنش به این بیانیه اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس تاکید کرد که اروپا اکنون مسیر غلط و خطرناکی را در قبال ایران در پیش گرفته است. دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل در پیامی در شبکه مجازی ایکس نوشت:اروپا اکنون مسیر غلط و خطرناکی را در قبال ایران در پیش گرفته است.
در خلال حضور سران کشورهای در نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل، ۷ تن از رهبران اروپا در ملاقات های جداگانه با رئیس جمهور ایران و در یک رویکرد رو به جلو تصریح می کنند که نگرانی های طرفین از طریق گفتگو و دیپلماسی قابل حل است، اما در بروکسل بی پروا قوانین بین المللی و منشور ملل متحد را نادیده می گیرند و خود را ملعبه ادعاهای واهی علیه حاکمیت و تمامیت ارضی ایران می کنند.
گزارش از محمد جهاد